O Janinim radovima
O Janinim radovima
Iz praznine, iz nepostojanja u kome, boreci se za “milost uobličenja”, izranja čudesan svet Jane Stojaković, u različitim oblicima, na različitim talasima jedne iste, podzemne, zaumne, pulsirajuće strasti za stvaranjem meta-jezika, za komunikacijom koja dolazi iz predela neizrecivog i u isti se vraća. Betonska, urbana paranoja u ovom radu ukršta se sa istraživanjima bezmalo kabalističke prirode, u kojima se organska i industrijska strana prirode prepliću u nerazmrsivo klupko, kao glas iz mraka što izgovara reči na drevnom, izgubljenom jeziku, praćen potmulim zvucima mašinske superstrukture. Mnogo različitih kreatura njena lična Kabala podigla je iz mrtvih, posle inženjeringa u kome je spajala različita svojstva budućih prizora. Njen rad je slobodno kretanje kroz fundus različitih motiva, poziv na igru, poziv na putovanje kroz tamni lavirint i na teatralizaciju ove vidljive i predvidljive realnosti, na šminkanje i kostimiranje elemenata koji posle njenog uticaja dobijaju nov izgled i nova značenja, a pre svega postaju zanimljivi i spremni za magijsku zabavu.
Njeno ulje na platnu “Ilizatorov fiksator” predstavlja arhi-sliku tog sveta, jezgro oko koga se okupljaju i bivši i budući prizori, sve slike košmara i halucinacija. Ovi radovi oslobođeni su linearnog vremenskog protoka jer vreme, u svojoj funkciji racionalnog kontrolora, u ovom slučaju biva ukinuto. Likovi, osobe, bića koja se pojavljuju na njenim platnima i crtežima, na video radovima i fotografijma kao da se okupljaju oko nepoznatog, moćnog reaktora. Ta bića pristupaju Janinim radovima na sličan način na koji se pristupa nekom zatvorenom, okultnom redu, prepuštajući se osećaju jedrenja kroz mekanu i tamnu vodu koja obrazuje opasne talase. Mračni naboj, napetost koja je prisutna, bez obzira na motiv koji se obrađuje, čini konstantu svih njenih radova.
Njena platna su perfektno organizovane noćne more, delovi neke crne rupe o kojoj stalno mislimo i čije postojanje možemo da predstavimo jedino poigravanjem sa tim delovima i njihovom dvosmislenošću. Janini radovi pokazuju da negde u našem sklopu, u sklopu naše sigurnosti, postoji vir kroz koji sve to što objašnjavamo deci u školama i sve to u šta ih silimo da veruju curi u nepoznato. Postoji samo unutrašnji, sumanuti, neprevodivi, zatvoreni sistem ludističkog samoispitivanja koji u jednom neodređenom trenutku može da preraste u samouništenje, u prizor koji će, na vrhuncu svog poniranja u suštinu, razneti samog sebe.
David Putnik
